Κουρσούμ Τζαμί

Το Κουρσούμ Τζαμί είναι το μοναδικό σήμερα σωζόμενο τζαμί από τα επτά της πόλης και μαζί με το Μεντρεσέ και τον οθωμανικό Στρατώνα αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα μνημεία της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της Οθωμανικής περιόδου. Βρίσκεται στη σημερινή πλατεία Μ.Αλεξάνδρου της Καστοριάς. Η ακριβής χρονολόγησή του παραμένει άγνωστη, όμως είναι πιθανό ότι πρόκειται για τζαμί του Μεχμέτ (Μεχμέτ Β’) και σε συνδυασμό με τα αρχιτεκτονικά και μορφολογικά του στοιχεία είναι πιθανό να χρονολογείται στον 15ο αιώνα.
Αρχιτεκτονικά ακολουθεί τον τύπο των επαρχιακών οθωμανικών τεμενών των Βαλκανίων. Πρόκειται για μονόχωρο τρουλαίο κτίσμα κυβικής μορφής και εξωτερικών διαστάσεων περίπου 10×10μ. Η είσοδος βρισκόταν αρχικά στη ΒΔ πλευρά, όπου έφερε και προστώο (revak). Καλύπτεται από ημισφαιρικό θόλο και αποτελείται από τον κυρίως χώρο προσευχής διακοσμημένο με muqarnas και το μιναρέ στη ΒΔ γωνία. Στο εσωτερικό του σώζονται κατάλοιπα από την κόγχη προσευχής (mihrab), ίχνη από την ξύλινη κατασκευή του άμβωνα (minbar) και σημεία πάκτωσης του ξύλινου εξώστη (dikka). Κατά διαστήματα πραγματοποιήθηκαν επισκευές και αλλαγές στο μνημείο, όπως η αντικατάσταση της μολύβδινης επικάλυψης του θόλου με κεραμίδια και η μετατροπή ενός παραθύρου σε θύρα. Στο Β’ παγκόσμιο πόλεμο, το μνημείο χρησιμοποιούνταν ως χώρος παρασκευής συσσιτίου στη συνέχεια ως βιβλιοθήκη και τα τελευταία χρόνια ως αποθηκευτικός χώρος από την Αρχαιολογική Υπηρεσία. Στο μνημείο έχουν ξεκινήσει εργασίες αποκατάστασης και συντήρησης από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Καστοριάς με τη χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης.